Καταγγελία για το ταμείο της ΠυροσβεστικήςTo Ταμείο Αλληλοβοηθείας της Πυροσβεστικής δημιουργήθηκε το 2009. Στόχος ήταν η βοήθεια προς πυροσβέστες που αντιμετώπιζαν –οι ίδιοι ή στενά συγγενικά τους πρόσωπα– σοβαρά προβλήματα.
Η πρώτη επίσημη καταγγελία έγινε το καλοκαίρι του 2020. Ο Γιάννης Τσιλίκας, υπαξιωματικός της Πυροσβεστικής, ζήτησε από την Εισαγγελία Πρωτοδικών να ελεγχθεί η λειτουργία, η διαχείριση και η εν γένει κίνηση του Ταμείου Αλληλοβοηθείας του σώματος, στο οποίο υπηρετεί από το 1991. Οπως λέει ο ίδιος, είχε βάσιμες υποψίες πως όχι μόνο είχε γίνει κακοδιαχείριση αλλά και πιθανή υπεξαίρεση τεράστιων ποσών. Παρότι ο εισαγγελέας Πρωτοδικών είχε ζητήσει η μήνυση να μπει στο αρχείο, η «Κ» αποκαλύπτει ότι ο εισαγγελέας Εφετών μελετώντας τον φάκελο δεν δέχθηκε την αρχειοθέτηση και έδωσε παραγγελία να ασκηθεί ποινική δίωξη.
Το επίμαχο Ταμείο δημιουργήθηκε το 2009. Δύο χρόνια πριν, αμέσως μετά τις καταστροφικές φωτιές της Ηλείας, η κυβέρνηση είχε δώσει ένα επίδομα 2.500 ευρώ σε κάθε πυροσβέστη. Αρχικά η ιδέα ήταν όλοι οι εργαζόμενοι να δώσουν από 50 ευρώ σε ένα ταμείο για τους πυρόπληκτους. Υπήρχαν όμως τότε διάφορες καταγγελίες για κακοδιαχείριση των χρημάτων και αποφασίστηκε τελικά όσα χρήματα είχαν απομείνει να αποτελέσουν το πρώτο κεφάλαιο ενός λογαριασμού αλληλοβοήθειας, πάγιου αιτήματος σχεδόν όλων στο σώμα.
Μέχρι τότε, όποτε κάποιος πυροσβέστης ή στενός συγγενής του αντιμετώπιζε κάποιο ιατρικό πρόβλημα, γίνονταν έρανοι: από τα κεντρικά έστελναν σε όλους του πυροσβεστικούς σταθμούς της χώρας επιστολή εξηγώντας το πρόβλημα και το μέγεθος της ανάγκης. Ο σκοπός ήταν με αυτό το νέο Ταμείο Αλληλοβοηθείας να υπάρξει μια διαδικασία αξιολόγησης με σεβασμό στην ιδιωτικότητα του αιτούντος. Την πρώτη χρονιά που λειτούργησε το Ταμείο, υπήρχε ένα κεφάλαιο (περίπου 415.0000 ευρώ) από τις αποζημιώσεις της Ηλείας. Εκτοτε κάθε μήνα παρακρατούνταν 3 ευρώ από τον μισθό όλων όσοι ήθελαν να συμμετέχουν και κάθε νέο μέλος έδινε 100 ευρώ. Στο ίδιο Ταμείο έμπαιναν δωρεές, έσοδα από εκδηλώσεις αλλά και οι τόκοι.
Σύμφωνα με υπολογισμούς της «Κ», από το 2009 μέχρι και σήμερα, στο Ταμείο αυτό έχουν «περάσει» πάνω από 4 εκατ. ευρώ.
Η επιτροπή αποτελείται από έναν πρόεδρο (ανώτατο αξιωματικό), τους προέδρους της ομοσπονδίας και του σωματείου αξιωματικών, δύο υπάλληλους –που όριζε ο πρόεδρος– και έναν ιατρό. Οι αιτούντες μπορούσαν να διεκδικήσουν μέχρι και 30.000 ευρώ, κάθε δύο χρόνια. Σύμφωνα με ένα πρώην μέλος της επιτροπής αξιολόγησης που πλέον έχει αποστρατευτεί, το Ταμείο έχει υπάρξει μια σανίδα σωτηρίας για εκατοντάδες πυροσβέστες. Ο ίδιος αρνείται πως υπήρξε κακοδιαχείριση και ισχυρίζεται ότι, τα τρία χρόνια που ήταν στην επιτροπή, περίπου το 75% των ετήσιων εσόδων κάλυπτε έξοδα για σοβαρά προβλήματα: δύσκολες επεμβάσεις στο εξωτερικό, δαπάνες μετακίνησης αλλά και διαβίωσης για όσους χρειαζόταν να ταξιδέψουν από την επαρχία για κάποιο ιατρικό θέμα.
Ο Γιάννης Τσιλίκας, που έκανε την καταγγελία, είχε όμως άλλη εικόνα. Ηταν μέλος του Ταμείου από την πρώτη κιόλας ημέρα λειτουργίας του και πρώτη φορά υπέβαλε αίτηση για να του χορηγηθεί βοήθεια τον Οκτώβριο του 2019 – τόσο για μια χρόνια πάθηση της μητέρας του όσο και για τα έξοδα μιας δικής του περιπέτειας υγείας. Προσκόμισε όλα τα απαραίτητα έγγραφα και περίμενε απάντηση. Ενα μήνα αργότερα, τον ενημέρωσαν πως η αίτησή του είχε απορριφθεί. Απογοητεύτηκε και ήταν η αφορμή να το συζητήσει με αρκετούς συναδέλφους του. Με έκπληξη, άρχισε να μαθαίνει και για άλλα, πολλά αιτήματα, που είχαν απορριφθεί.
Λίγες εβδομάδες αργότερα, βρήκε στο γραμματοκιβώτιό του έναν κίτρινο φάκελο χωρίς στοιχεία αποστολέα. Μέσα, υπήρχαν έξι σελίδες με αποσπάσματα παλαιότερων αποφάσεων. Ερευνώντας κάποιες από τις περιπτώσεις αυτές, ήταν σαφές στον κ. Τσιλίκα πως η βοήθεια που είχε δοθεί ήταν επιλεκτική με κριτήρια αυθαίρετα. Χρήματα είχαν δοθεί κατ’ επανάληψη στους ίδιους ανθρώπους, ενώ σε κάποιους άλλους με σοβαρά προβλήματα τα είχαν αρνηθεί. Σύμφωνα με το περιεχόμενο του φακέλου, για κάποιους ίσχυαν υπερβολικά αυστηροί κανόνες, ενώ για άλλους κανένας – όπως η περίπτωση ενός προέδρου του Ταμείου που παραιτήθηκε για να αιτηθεί ενίσχυση (προσκομίζοντας όμως παλαιότερα δικαιολογητικά), και με το που εγκρίθηκε το ποσό ανέλαβε ξανά ως πρόεδρος.
Ο κ. Τσιλίκας απευθύνθηκε αρχικά στη διοίκηση του σώματος. Ηξερε πως λόγω προσωπικών δεδομένων δεν θα του έδιναν στοιχεία δικαιούχων, γι’ αυτό και τόνισε ότι ζητούσε να του δοθεί ενημέρωση με στοιχεία όπως ο βαθμός, ο λόγος χορήγησης και το χρηματικό ποσό και βέβαια το αποθεματικό, αλλά και το κατά πόσον οι ίδιοι οι διοικούντες το Ταμείο είχαν υπάρξει δικαιούχοι χρηματικής ενίσχυσης. Οπως σημείωνε στην αναφορά του, για τουλάχιστον μία δεκαετία δεν υπήρχε απολύτως καμία ενημέρωση. Η απάντηση ήρθε έξι μήνες αργότερα και ήταν αρνητική. Ουσιαστικά, του έγραφαν πως δεν είχε δικαίωμα πρόσβασης στα διοικητικά έγγραφα και ότι η επίκληση της ιδιότητας του μετόχου (μέλους) του Ταμείου δεν αρκούσε.
Η ΕΔΕ και το Μάτι
Τότε ήταν που αποφάσισε να κάνει την καταγγελία στη Δικαιοσύνη. Το αποτέλεσμα ήταν στο σώμα να ασκηθεί πειθαρχικός έλεγχος. Οχι όμως για να ερευνηθεί εσωτερικά το κατά πόσον αυτά που είχε καταγγείλει ήταν βάσιμα, αλλά για το ότι τα… κατήγγειλε. Αφορμή ήταν μια σειρά δημοσιευμάτων του κ. Τσιλίκα –ο οποίος είναι συνδικαλιστής, επικεφαλής ενός εκλεγμένου συνδυασμού– στα οποία, ενυπόγραφα και με κριτική διάθεση, σχολίαζε τα όσα είχε εντοπίσει. Με απόφαση του νυν αρχηγού Στέφανου Κολοκούρη διατάχθηκε ΕΔΕ για την «ιεραρχικά υπερβατική σκωπτική και αβάσιμη κριτική» που άσκησε στο σώμα.
Ο Μανώλης Ροδουσάκης, δικηγόρος του Τσιλίκα, θεωρεί πως αυτό έγινε για να παραδειγματιστεί ο ίδιος αλλά και όσοι συνάδελφοι ασκούν κριτική «που ενοχλεί», είτε για το Ταμείο είτε για τους χειρισμούς στο Μάτι. Οπως σημειώνει, πολλοί από τους εμπλεκομένους είναι και κατηγορούμενοι για την τραγωδία στο Μάτι. «Στη δικογραφία που έχει σχηματιστεί για το Μάτι, ο εντολέας μου είναι βασικός μάρτυρας. Διατάσσοντας ΕΔΕ (συνολικά δύο) προσδοκούν αφενός στην τρώση της υπηρεσιακής ηθικής του, στοχεύοντας παράλληλα να θίξουν την αξιοπιστία του ως βασικού μάρτυρα για τα όσα έχει καταθέσει», σημειώνει ο Ροδουσάκης.
Οι τελευταίες εξελίξεις και η απόφαση του εισαγγελέα Εφετών να ασκηθεί ποινική δίωξη για το Ταμείο είναι για τον Τσιλίκα μια δικαίωση. Μετά τα δημοσιεύματα που έγιναν με τη συνομιλία του πρώην αρχηγού του σώματος Βασίλη Ματθαιόπουλου με τον πραγματογνώμονα Δημήτρη Λιότσιο, ο ίδιος θεωρεί πως η έρευνα είναι εύλογο να στραφεί και προς αυτόν, γιατί, όταν λίγες εβδομάδες μετά το Μάτι κάλεσε στο αρχηγείο τον πραγματογνώμονα, είχε μιλήσει με τρόπο που εμμέσως παρέπεμπε στο Ταμείο. «Κάποιοι μπορεί να πάρουν την πίτα και εσύ θα πάρεις την πού..α. Ετσι είναι το παιχνίδι στην Ελλάδα. Το 2007 στον Πύργο φάγανε και τα λεφτά που είχε μαζέψει ο κόσμος και μοίρασαν και τις αποζημιώσεις μετά», του είχε πει. Ο Τσιλίκας θεωρεί σχεδόν βέβαιο πως ο πρώην αρχηγός αναφέρεται στα χρήματα που είχαν συγκεντρωθεί από τις αποζημιώσεις των πυροσβεστών. Οπως λέει, ήρθε η ώρα όλες αυτές οι καταγγελίες να ερευνηθούν σε βάθος.
Kathimerini.gr