Παραθέτουμε έγγραφο τής ΠΟΕΥΠΣ προς τον Υπουργό Εργασίας και τον Υφυπουργό Κοινωνικών Ασφαλίσεων: Ενόψει της επικείμενης νομοθετικής ρύθμισης που έχει ανακοινωθεί και αφορά τον Ε-ΕΦΚΑ σε συνέχεια του υπ’ αριθ. 135/08.12.2021 εγγράφου μας περί προσμέτρηση της Ειδικής Εισφοράς 1% υπέρ πρ. Τ.Π.Δ.Υ. στο εφάπαξ βοήθημα των Ασφαλισμένων ή κατάργηση αυτής, σας παραθέτουμε συνολικά τα κατωτέρω θέματα που έχουν προκύψει μετά την ψήφιση των Ν.4387/2016 & του Ν.4670/2020 και θα επιθυμούσαμε να προγραμματιστεί συνάντηση έτσι ώστε να σας τα παραθέσουμε αναλυτικά και δια ζώσης προκειμένου να προωθηθεί η επίλυσή τους.
Σε γενικές γραμμές τα ζητήματα που έχουμε εντοπίσει αφορούν ασφαλιστικές και συνταξιοδοτικές στρεβλώσεις που προέρχονται από σύγκρουση ή ερμηνεία διατάξεων του Ν.4387/2016 και του Ν.4670/2020 με παλαιότερες (ΠΔ139/2007 κλπ), όπως και από την διαφορετική ασφαλιστική και συνταξιοδοτική νομοθεσία που ισχύει μεταξύ των διάφορων κατηγοριών των μονίμων υπάλληλων του Πυροσβεστικού Σώματος, οι οποίοι κατά τα άλλα διέπονται από το ίδιο καθεστώς αποστρατείας (αποχώρησης).
Ειδικότερα μετά την ψήφιση του ν.4387/2016 προέκυψαν ζητήματα για τα οποία οι αρμόδιες υπηρεσίες σας δεν δύνανται να μας δώσουν σαφείς απαντήσεις, καθώς εκκρεμούν διορθωτικές και διευκρινιστικές κινήσεις από το Υπουργείο σας, μέσω εγκυκλίων και νομοθετικών παρεμβάσεων. Τα ζητήματα αυτά συνεχίζουν να υφίστανται ακόμη και μετά την ψήφιση των νόμων 4670/2020 και 4826/2021.
Τα ζητήματα που εντοπίσαμε, σας παρατίθενται αναλυτικά ως εξής:
Συνταξιοδοτικό καθεστώς στους Ένστολους Υπαλλήλους του Π.Σ. ασφαλιστικό καθεστώς ΙΚΑ (μετά την 1-1-2011), ΤΣΜΕΔΕ & ΤΣΑΥ – Παροχή διευκρινήσεων για την διαδικασία και τον τρόπο αναγνώρισης πλασματικών ετών.
α) Με το άρθρο 4 του Ν.4387/2016, οι υπάλληλοι του Πυροσβεστικού Σώματος από την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού υπάγονται για κύρια σύνταξη στο ασφαλιστικό – συνταξιοδοτικό καθεστώς του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (Ε.Φ.Κ.Α.).
Μετά την ψήφιση του Ν.4387/2016, παραμένουν σε ισχύ οι διατάξεις περί συνταξιοδότησης και περί αναγνώρισης πλασματικών ετών των ένστολων (Ν.3865/2010 & Π.Δ.169/2007). Επίσης με τον Ν.4662/2020 (Εθνικός Μηχανισμός Διαχείρισης Κρίσεων και Αντιμετώπισης Κινδύνων, αναδιάρθρωση της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας κλπ). ψηφίστηκαν νέες ειδικές διατάξεις περί αποστρατείας Στελεχών του Πυροσβεστικού Σώματος .
Με όλες τις ανωτέρω διατάξεις συνδυαστικά που είναι σε ισχύ, δημιουργείται στρέβλωση στην συνταξιοδότηση των ένστολων με ασφαλιστικό καθεστώς ΙΚΑ, ΤΣΜΕΔΕ & ΤΣΑΥ, οι οποίοι όταν αποστρατευτούν λόγω των διατάξεων του ΠΔ169/2007 περί ενστόλων και του Ν.4662/2020, κινδυνεύουν να μείνουν χωρίς σύνταξη μέχρι τα 67ο έτος της ηλικίας τους.
Καθώς δεν υπάρχουν σχετικές διευκρινήσεις για το θέμα, θεωρούμε ότι οι συνταξιοδοτικές διατάξεις των ένστολων δεν μπορεί να είναι άλλες από αυτές του ΠΔ169/2007 και του Ν.3865/2010 και απορρέουν από την ιδιαίτερη εργασιακή τους σχέση με το κράτος (φορέα εργασίας στενό Δημόσιο) και τις ειδικές διατάξεις περί αποστρατείας αυτών. Για παράδειγμα ένας Πυρόσβεσης, όπως και ένας Αξιωματικός , ακόμη και ένας Αρχηγός, εφόσον κριθεί προς αποστρατεία, δεν είναι δυνατόν να μείνει χωρίς σύνταξη ή εισόδημα επειδή προσλήφθηκε με καθεστώς ΤΣΜΕΔΕ (Πτυχιούχος Μηχανικός) ή με καθεστώς ΙΚΑ μετά την 01.01.2011. Είναι εμφανές ότι αυτό αποτελεί στρέβλωση και θα πρέπει να υπάρξει ενιαία αντιμετώπιση για όλους τους ένστολους, ανεξάρτητα του φορέα ασφάλισης.
β) Ομοίως σε θέματα αναγνώρισης πλασματικών ετών, των κατατασσόμενων στο Πυροσβεστικό Σώμα μετά την 1/1/2011 με ασφαλιστικό καθεστώς ΙΚΑ (άρθρο 2 του νόμου 3865/2010 (152 Α’)), καθώς των συναδέλφων πρώην 5ετούς υποχρέωσης μονιμοποιηθέντες μετά την 1/1/2011 στο Πυροσβεστικό Σώμα, επίσης με ασφάλιση ΙΚΑ, για τους οποίους δεν έχει διευκρινιστεί ποίο είναι το συνταξιοδοτικό τους καθεστώς, γνωρίζουμε ότι έχουν προκύψει τα εξής προβλήματα:
Οι υπηρεσίες της Γενικής Διεύθυνσης Συντάξεων Δημόσιου Τομέα του e-ΕΦΚΑ, δηλώνουν αναρμόδιες να επιληφθούν συνταξιοδοτικών θεμάτων (αναγνωρίσεις κλπ) των συναδέλφων ασφαλισμένων στο ΙΚΑ που κατατάχτηκαν στο Π.Σ. μετά την 1/1/2011.
Ομοίως οι κατά τόπους υπηρεσίες του ΙΚΑ-ΕΦΚΑ που απευθύνονται οι συνάδελφοι αυτοί, δεν μπορούν να διευκρινίσουν, εάν οι υπάλληλοι αυτοί θα πρέπει να προβούν σε αναγνωρίσεις του πλασματικού χρόνου των περιπτώσεων που προβλέπεται για ασφαλισμένους στο ΙΚΑ (ν.3996/2011) ή του χρόνου που προβλέπεται για ένστολους (ν.3865/2010), καθώς υπάρχουν διαφορές, στους χρόνους συνταξιοδότησης, στους χρόνους που αναγνωρίζονται, καθώς και στα ποσά αναγνώρισης .
Αποτέλεσμα αυτού είναι οι Πυροσβεστικοί Υπάλληλοι που θέλουν αν αναγνωρίσουν κάποιο χρόνο ασφάλισης ως συντάξιμο να περιφέρονται ανάμεσα στις υπηρεσίες του Ε-ΕΦΚΑ χωρίς να έχουν αποτέλεσμα.
γ) Και ενώ οι ένστολοι Πυροσβεστικοί Υπάλληλοι μετά την 1/1/2021 έχουν ασφαλιστικό καθεστώς ΙΚΑ, με το Αρ. Πρωτ.: Φ10042/40444/1053/21-05-2019 (ΑΔΑ:7 Μ6Ξ465Θ1Ω-ΦΒΖ) έγγραφο (εγκύκλιο), του Υφυπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης κ. Αναστάσιου Πετρόπουλου, ορίζεται ότι από 1.01.2011 και εφ εξής οι κατατασσόμενοι στρατιωτικοί ή διοριζόμενοι πολιτικοί υπάλληλοι, οι οποίοι σύμφωνα με τις διατάξεις του αρ. 2 του ν. 3865/2010 υπάγονται αυτοδικαίως στον κλάδο κύριας σύνταξης του πρώην ΙΚΑ – ΕΤΑΜ ή του πρώην ΕΤΑΑ, δύνανται να αναγνωρίζουν ως διπλάσιες τις υπηρεσίες που προβλέπονται από τις διατάξεις του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων του Δημοσίου (Άρθρου 40, Π.Δ. 169/2007).
Δηλαδή ενώ οι ένστολοι με ασφαλιστικό καθεστώς ΙΚΑ, δύναται να κάνουν χρήση και των ετών αναγνώρισης των ένστολων του Δημοσίου (άρθρο 40 του ΠΔ169/2007 & Ν.3685/2010), από την άλλη πλευρά δεν έχει ξεκαθαριστεί εάν ισχύουν οι προϋποθέσεις θεμελίωσης συνταξιοδότησης των ένστολων του Δημοσίου που ισχύουν για τους υπόλοιπους ένστολους, σύμφωνα με το ΠΔ169/2007 και τον Ν.3865/2008 ή ισχύουν οι λοιπές διατάξεις αναγνώρισης του ΙΚΑ του Ν.3996/2011. Μη ξεκάθαρη κατάσταση υπάρχει και στα ποσά αναγνώρισης των χρόνων αυτών, καθώς οι υπηρεσίες του ΙΚΑ, δεν γνωρίζουν τα προβλεπόμενα στις ειδικές διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 22 του Ν.3865/2010, για τα αναγνωριζόμενα έτη εις διπλούν του άρθρου 40 του ΠΔ.169/2007, που σύμφωνα με το ανωτέρω έγγραφο του κ. Υφυπουργού αναγνωρίζονται και στο ΙΚΑ.
Από τα ανωτέρω είναι εμφανές ότι δεν υπάρχει μια ξεκάθαρη αντιμετώπιση του θέματος και θα πρέπει το συντομότερο δυνατόν, με σχετική διευκρινιστική εγκύκλιο, ΥΑ ή άλλη νομοθετική ρύθμιση, να διευκρινιστεί και οριοθετηθεί το ασφαλιστικό και συνταξιοδοτικό καθεστώς των πυροσβεστικών υπάλληλων που εντάχτηκαν στο Σώμα μετά την 1/1/2011, όπως επίσης και αυτών που υπηρετούν στο Σώμα και έχουν ασφαλιστικό καθεστώς ΤΣΜΕΔΕ και ΤΣΑΥ λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες αποστρατείας των ενστόλων.
Κατόπιν των ανωτέρω, θεωρούμε ότι:
Για όλους τους Ένστολους Δημοσίους Υπάλληλους του Πυροσβεστικού Σώματος (καθώς και τους λοιπούς ένστολους) που διέπονται από τις ειδικές περί αποστρατείας των ένστολων του ΠΔ169/2007 και του Ν.4662/2020 (Εθνικός Μηχανισμός Διαχείρισης Κρίσεων και Αντιμετώπισης Κινδύνων, αναδιάρθρωση της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας κλπ) θα πρέπει να ισχύουν οι διατάξεις περί συνταξιοδότησης και αναγνώρισης χρόνων υπηρεσίας του Ν.3865/2010 περί ένστολων. Σε περίπτωση που ισχύουν οι επί μέρους διατάξεις του ΙΚΑ, ΤΣΜΕΔΕ, ΤΣΑΥ κλπ, θα πρέπει να βρεθούν λύσεις διόρθωσης των στρεβλώσεων που δημιουργούνται λόγω του ειδικού καθεστώτος αποστρατείας των ένστολων σύμφωνα με τα ισχύοντα περί συνταξιοδότησης των ενστόλων του ΠΔ169/2007 και του Ν.3965/2010.
Για την συγκριμένη περίπτωση θα μπορούσε εναλλακτικά να τεθούν σε ισχύ όμοιες διατάξεις με αυτές που ισχύουν, στο άρθρο 84 του ΠΔ169/2007, περί δικαιώματος επιλογής ασφαλιστικού ή συνταξιοδοτικού Φορέα προσλαμβανόμενων Δημοσίων Υπαλλήλων με Ασφαλιστικό καθεστώς ΙΚΑ.
Λόγω του ότι πρόσφατα, στο νέο οργανόγραμμα του Ε-ΕΚΦΑ δημιουργήθηκε η Γενική Διεύθυνση Συντάξεων Δημόσιου Τομέα και σε αυτή Τμήμα στρατιωτικών συντάξεων με πανελλαδική αρμοδιότητα, το οποίο στελεχώνεται με υπαλλήλους του Στρατού και των Σωμάτων Ασφαλείας, οι οποίοι έχουν την Τεχνογνωσία και εμπειρία κα χορηγούν συντάξεις σε διάστημα το πολύ δύο (2) μηνών από το αίτημα του υπαλλήλου (διαγραφή του), θεωρούμε ότι όλες οι συντάξεις των ένστολων, ανεξάρτητα του επί μέρους φορέα ασφάλισης των ασφαλισμένων, τι στιγμή που έχει επέλθει ενοποίηση αυτών στον Ε-ΕΦΚΑ, θα πρέπει να χορηγούνται από την Διεύθυνση αυτή με ενιαίο τρόπο (Ν.3865/2010), έτσι ώστε να υπάρχει ενιαία αντιμετώπιση των εξειδικευμένων συνταξιοδοτικών θεμάτων που αφορούν όλους τους ένστολους και ταυτόχρονα να επέλθει μείωση του φόρτου εργασίας στα ήδη επιβαρυνόμενα Περιφερειακά καταστήματα του ΙΚΑ. Σε διαφορετική περίπτωση, θα φτάσει η στιγμή που όταν πλέον πάψουν να υπάρχουν ασφαλισμένοι με καθεστώς Δημοσίου η Διεύθυνση αυτή να μην έχει αντικείμενο εργασιών. Να σημειώσουμε ότι η εν λόγω Διεύθυνση είναι η μοναδική Διεύθυνση του Ε-ΕΦΚΑ που χορηγεί κύριες, επικουρικές συντάξεις και εφάπαξ παροχές χωρίς καθυστερήσεις και χωρίς οι υπάλληλοί της να λαμβάνουν κίνητρο απόδοσης όπως λαμβάνουν οι λοιποί υπάλληλοι του Ε-ΕΦΚΑ.
Σε κάθε περίπτωση θεωρούμε ότι θα πρέπει να υπάρξει διευκρινιστική εγκύκλιος προς όλες τις υπηρεσίες του Ε-ΕΚΦΑ για την διαδικασία και τα ποσά αναγνώρισης των πλασματικών ετών του άρθρου 40 του ΠΔ169/2007 για τους κατατασσόμενους στο Π.Σ. μετά την 1/1/2011 ασφαλισμένους στο ΙΚΑ, σύμφωνα με τα οριζόμενα για την περίπτωση αυτή στην υπ. αριθ. Φ.10042/οι.13567/329/8-6-2018 εγκύκλιο της ΓΓΚΚ (ΑΔΑ 7ΑΛ2465Θ1Ω-Α46) και την παρ.3 του άθρου 22 του Ν.3865/2010, έτσι ώστε να πάψει η σύγχυση που έχει δημιουργηθεί στα κατά τόπους καταστήματα ΙΚΑ/ Ε-ΦΚΑ ανά την επικράτεια.
Προσμέτρηση της ειδικής εισφοράς 1% που παρακρατείται για το Τ.Π.Δ.Υ. στον υπολογισμό του εφάπαξ βοηθήματος ή κατάργηση αυτής (Αφορά παρακράτηση εισφοράς η οποία δεν προσμετρείται στο εφάπαξ βοήθημα και στην ατομική μερίδα του ασφαλισμένου κατά παρέκκλιση των οριζόμενων στον ν.4387/2016).
Με την παρ. 2β του άρθρου 38 του Ν.3986/2011, πέραν των προβλεπομένων κρατήσεων υπέρ του Ταμείου Πρόνοιας των Δημοσίων Υπαλλήλων (ΤΠΔΥ), καθιερώθηκε και νέα μηνιαία κράτηση ειδικής εισφοράς ύψους 1% επί των τακτικών αποδοχών και πρόσθετων αμοιβών και αποζημιώσεων όλων των ασφαλισμένων του Ταμείου, προκειμένου για την ενίσχυσή του.
Η εισφορά αυτή όμως, δεν λαμβάνεται υπόψη στην ανταποδοτικότητα του συντελεστή επί του οποίου υπολογίζεται το εφάπαξ βοήθημα μέχρι την 31/12/2013 (Α΄μέρος υπολογισμού), ο οποίος συνδέεται μόνο με την τακτική κράτηση, καθώς επίσης δεν συμπεριλαμβάνεται ούτε στην ατομική μερίδα των ασφαλισμένων που ισχύει μετά την 1/1/2014 (Β’ μέρος υπολογισμού), παρόλο που η αναλυτική πληροφορία φτάνει στο ΤΠΔΥ μέσω των αρχείων της ΕΑΠ.
Αποτέλεσμα αυτού είναι η μη ορθή ανταποδοτικότητα των παροχών ως προς τις εισφορές των ασφαλισμένων του Ταμείου, όπως προβλέπεται στο διανεμητικό σύστημα καθορισμένων εισφορών με νοητή κεφαλαιοποίηση (NDC) που ισχύει για το Ταμείο και υπάρχει εμφανής αδικία προς τους ασφαλισμένους του Ταμείου.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 35 του Ν.4387/2016 που αφορά τον τρόπο υπολογισμού του εφάπαξ, η ειδική τακτική μηνιαία κράτηση εισφοράς αλληλεγγύης 1% επί των αποδοχών υπέρ του ΤΠΔΥ, θα έπρεπε να λαμβάνεται υπόψη τόσο στην αναμόρφωση του συντελεστή ανταποδοτικότητας επί του οποίου υπολογίζεται το εφάπαξ βοήθημα μέχρι την 31/12/2013 (‘Α μέρος υπολογισμού), όσο και στις ατομικές μερίδες των ασφαλισμένων, βάση των οποίων υπολογίζεται το Β’ τμήμα αυτού μετά την 1/1/2014. Συνέπεια αυτού είναι ο ασφαλισμένος να συμβάλει στην ρευστότητα του Ταμείου, αλλά όταν έρχεται η στιγμή για να λάβει το εφάπαξ βοήθημα που του αναλογεί, η συνεισφορά του αυτή να μην συμπεριλαμβάνεται στην ατομική του μερίδα και να μην του ανταποδίδεται, χωρίς να γνωρίζει κανείς που καταλήγουν τα χρήματα αυτά τελικώς.
Οι υπηρεσίες του ΕΦΚΑ πράττουν κατά τα ανωτέρω, βασιζόμενες στο υπ’ αριθ. Φ.80000/32277/2099/31-1-2012 έγγραφο (εγκύκλιο) της Γενικής Γραμματείας Κοινωνικών Ασφαλίσεων του Υπουργείου Εργασίας κ. Γεώργιου Κουτρομάνη (ΑΔΑ: ΒΟΖΚΛ-ΖΒΖ), την νομιμότητα του οποίου αμφισβητούμε, καθώς:
α) είναι προγενέστερο του Ν.4387/2016 και ως εκ τούτου η προσέγγισή του, σε καμία περίπτωση δεν μπορεί λάβει υπόψη την μετατροπή του ασφαλιστικού συστήματος που διενεργείται με τον νόμο αυτό, από διανεμητικό, σε διανεμητικό νοητής κεφαλαιοποίησης (NDC) και την παρακολούθηση όλως των εισφορών, σε ατομική μερίδα από 1-1-2014 (νοητή κεφαλαιοποίηση),
β) κατά την σχετική διάταξη (άρθρο 38 του Ν. 3986/2011), δίδεται εξουσιοδότηση στους Υπουργούς Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης να ρυθμίσουν με κοινή απόφαση τους (ΚΥΑ) τον τρόπο υπολογισμού, είσπραξης και απόδοσης της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης και κάθε άλλο αναγκαίο θέμα για την εφαρμογή της και ως εκ τούτου δεν υπάρχει ουδεμία εξουσιοδότηση να οριστεί οτιδήποτε για το θέμα αυτό με έγγραφο ή εγκύκλιο, όπως γίνεται στην προκειμένη περίπτωση. Κατά συνέπεια το ανωτέρω έγγραφο που επικαλείται οΕ- ΕΦΚΑ δεν έχει νόμιμη βάση.
Επειδή λοιπόν υπάρχει πεδίο προσβολής και μεγάλη πιθανότητα για θετική έκβαση της υπόθεσης, η Ομοσπονδία μας έχει δρομολογήσει δικαστικές «πιλοτικές» διεκδικήσεις ύστερα από αιτήματα των μελών μας στον Ε-ΕΦΚΑ, τα οποία έχουν λάβει αρνητική απάντηση και οι ενστάσεις που κατατέθηκαν επ’ αυτών εξετάζονται ήδη από 1-12-2021 έως σήμερα στην αρμόδια Διοικητική Επιτροπή του e-ΕΦΚΑ. Ανάλυση του ζητήματος και προτάσεις παρατίθενται στο υπ’ αριθ. 135/08.12.2021 έγγραφο το οποίο σας έχουμε ήδη αποστείλει.
Η Ομοσπονδία μας σας παραθέτει τα εκκρεμή θέματα που αναπτύσσονται ανωτέρω και αιτούμαστε συνάντησης προκειμένου για την επίλυσή τους.
Για το Διοικητικό Συμβούλιο της Π.Ο.Ε.Υ.Π.Σ.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο ΓΕΝ.ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΛΑΥΡΑΝΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ